Dành dành còn được gọi là cây chi tử, là loại cây mọc hoang và được trồng tại nhiều vùng ở nước ta. Quả loại cây này có màu đỏ đặc trưng, thường được làm bột để tạo màu trong thực phẩm. Không những thế, quả, lá, hoa, tới rễ của cây này đều có nhiều công dụng đối với sức khoẻ. Đặc biệt, quả dành dành dùng khô hay tươi đều được và có thể kết hợp với các dược liệu khác để tạo thành bài thuốc chữa bệnh.
Dưới đây là một số công dụng của loại quả này với sức khỏe:
1. Tốt cho thận
Theo đông y, quả dành dành chứa nhiều crocin – một chất thuộc nhóm carotenoid có nhiều tác dụng dược lý khác như: Chống oxy hóa, kháng u,… rất tốt trên các bệnh về thận, hỗ trợ điều trị suy thận hiệu quả. Cùng với sự kết hợp của nhiều hoạt chất khác, loại quả này sẽ giúp kháng khuẩn, chống viêm, ngăn ngừa các bệnh là nguyên nhân gây suy thận.
Một nghiên cứu năm 2017 tại Trung Quốc cho thấy, chiết xuất từ quả dành dành chứa hoạt chất giúp bảo vệ thận, ức chế quá trình dịch chuyển biểu mô, trung mô. Do vậy ức chế quá trình xơ hóa thận, chống lại sự mất chức năng của thận.
Không chỉ quả dành dành, cành và lá cây này cũng thường dùng để cải thiện các bệnh liên quan đến thận, suy giảm chức năng thận, hỗ trợ điều hòa huyết áp, tăng cường hệ miễn dịch ở thận cũng như lưu thông máu.
2. Chống ung thư
Chống ung thư cũng là một trong những công dụng nổi bật của quả dành dành. Theo một nghiên cứu, chiết xuất ethanol của loại quả này có khả năng chống ung thư bằng thí nghiệm xét nghiệm màng chorioallantoic (CAM).
3. Hạ đường huyết
Theo một số nghiên cứu, chiết xuất từ dành dành có thể quản lý mức lipid bất thường, rối loạn dung nạp glucose và mức insulin cao ở bệnh nhân tiểu đường. Theo đó, geniposide trong quả dành dành làm giảm dung nạp glucose bất thường và tăng insulin máu (cơ chế bệnh được ghi nhận ở bệnh nhân đái tháo đường type 2). Geniposide được chứng minh là một chất hạ đường huyết hiệu quả. Nó có lợi đối với tổn thương mạch máu do tiểu đường.
4. Tốt cho tiêu hóa
Một nghiên cứu cho thấy vỏ quả dành dành chứa hợp chất axit ursolic có liên quan tới khả năng hỗ trợ và ngăn ngừa viêm nhiễm tại đường tiêu hóa như viêm dạ dày, loét và nhiễm trùng liên quan tới vi khuẩn HP hay trào ngược axit dạ dày.
Ngoài ra theo Viện y tế Quốc gia Hoa Kỳ thì hợp chất axit ursolic có nhiều tác dụng dược lý, bao gồm các đặc tính chống oxy hóa, chống viêm, kháng khuẩn và kháng nấm khác. Từ đó, có khả năng chống lại đau dạ dày, chống oxy hóa và trung hòa axit giúp bảo vệ chống lại một số vấn đề về đường tiêu hóa.
5. Tốt cho não
Một nghiên cứu đã được công bố cho thấy, chiết xuất từ quả dành dành giúp cải thiện trí nhớ, đặc biệt là ở những người già bị suy giảm trí nhớ, bao gồm cả những người mắc bệnh Alzheimer. Không những thế, geniposide trong quả dành dành và các dẫn xuất của nó giúp cải thiện khả năng ghi nhớ ngắn hạn ở các mức độ khác nhau. Geniposide thể hiện đặc tính bảo vệ thần kinh trong bệnh Parkinson.
2 loại quả "dưỡng thận" cực tốt khác mà ít người biết
Không chỉ quả dành dành, 2 loại quả dưới đây cũng giúp dưỡng thận vô cùng hiệu quả:
1. Hồng xiêm
Hồng xiêm là loại quả quen thuộc ở Việt Nam, có vị ngọt mát được nhiều người yêu thích. Loại quả này không chỉ giàu vitamin A, các khoáng chất và tannin,... mà nó còn mang lại rất nhiều công dụng cho sức khỏe, trong đó nổi bật là khả năng "dưỡng thận" rất tốt.
Theo đó, sodium rất thiết yếu trong việc điều hòa thể dịch, cũng như giúp vào những hoạt động biến dưỡng của cơ thể. Tuy nhiên, nếu lượng sodium nhiều sẽ có nguy cơ mắc một số bệnh thận, huyết áp và tim mạch. Trong quả hồng xiêm lượng chất này ít thay vào đó là vị ngọt tự nhiên nên giúp cho người bệnh huyết áp, tim mạch và bệnh thận có thể thưởng thức trái cây này một cách tự nhiên mà hiệu quả để phòng bệnh.
2. Quả roi
Các chuyên gia khuyến khích những người bị nhiễm trùng bàng quang nên bổ sung quả roi vào chế độ ăn uống. Loại trái cây này có chứa các hợp chất hóa học giúp loại bỏ độc tố và là thuốc lợi tiểu tự nhiên có thể kích thích thải nước tiểu cho những người bị các vấn đề về bàng quang. Ngoài ra, bổ sung loại quả này vào chế độ ăn uống cũng có thể giúp đào thải độc tố ra khỏi bên ngoài cơ thể, ngăn ngừa sự hình thành sỏi thận, đặc biệt tốt cho gan và thận.
(Tổng hợp)
